1- Dilimizde a, e ünlüleri ile biten fiillerin şimdiki zaman çekiminde, söyleyişte de yazımda da a ünlüsü ı, u; e ünlüsü i, ü olur: 

(başla-yor) değil (başlıyor), (oyna-yor) değil (oynuyor) , (doyma-yor) değil (doymuyor), (izle-yor) değil (izliyor), (de-yor) değil (diyor), (gelme-yor) değil (gelmiyor), (gözle-yor) değil (gözlüyor) vb.

2- Birden çok heceli ve a, e ünlüleri ile biten fiiller, ünlüyle başlayan ek aldıklarında bu fiillerdeki a, e ünlülerinde söyleyişte yaygın bir daralma (ı ve i’ye dönme) eğilimi görülür. Ancak söyleyişteki ı, i ünlüleri yazıya geçirilmez: 

başlayan, yaşayacak, atlayarak, saklayalı, atmayalım; gelmeyen, izlemeyecek, gitmeyerek, gizleyeli, besleyelim vb.

İSTİSNA: Tek heceli olan demek ve yemek fiillerinde, söyleyişteki i ünlüsü yazıya da geçirilir:

diyen, diyerek, diyecek, diyelim, diye; yiyen, yi­yerek, yiyecek, yiyelim, yiye, yiyince, yiyip vb.

Ancak deyince, deyip sözlerindeki e yazı­lışta korunur.